TANZİMAT EDEBİYATI BİRİNCİ DÖNEM SANATÇILARI
ŞİNASİ (1826–1871)
* Edebiyatımıza birçok yeniliğin yerleşmesini sağlamıştır.
* Asıl adı İbrahim'dir.
* İlk tiyatro, ilk şiir çevirisi, ilk özel gazete, ilk makale, ilk noktalama işaretini kullanan kişidir.
* Halk için sanat görüşünü benimsemiştir.
* İlk tiyatro eserimizi: ŞAİR EVLENMESİ ni yazdı.
* İlk makaleyi yazdı: TERCÜMAN-I AHVAL MUKADDİMESİ
* İlk özel gazetesi çıkardı: TERCÜMAN- I AHVAL
* Asıl adı İbrahim'dir.
* İlk tiyatro, ilk şiir çevirisi, ilk özel gazete, ilk makale, ilk noktalama işaretini kullanan kişidir.
* Halk için sanat görüşünü benimsemiştir.
* İlk tiyatro eserimizi: ŞAİR EVLENMESİ ni yazdı.
* İlk makaleyi yazdı: TERCÜMAN-I AHVAL MUKADDİMESİ
* İlk özel gazetesi çıkardı: TERCÜMAN- I AHVAL
Eserleri : Durub-ı Emsal-i Osmaniyye (Osmanlı Atasözleri Kitabı)
Tercüme-i Manzume (Çeviriler)
Müntehabat–ı Eş'ar(şiirleri)
Divan-ı Şinasi
Tasvir-i Efkâr
Tercüme-i Manzume (Çeviriler)
Müntehabat–ı Eş'ar(şiirleri)
Divan-ı Şinasi
Tasvir-i Efkâr
NAMIK KEMAL (1840–1888)
* Vatan şairimizdir.
* Toplumcu bir sanat çizgisindedir.
* Vatan, millet, özgürlük kelimelerini edebiyatta ilk kullanan kişidir.
* Tiyatroları oldukça ses getirmiştir. Tiyatroyu bir eğlence ve halkı bilinçlendirme aracı olarak görmüştür.
* Romantizmin etkisindedir.
* Toplumcu bir sanat çizgisindedir.
* Vatan, millet, özgürlük kelimelerini edebiyatta ilk kullanan kişidir.
* Tiyatroları oldukça ses getirmiştir. Tiyatroyu bir eğlence ve halkı bilinçlendirme aracı olarak görmüştür.
* Romantizmin etkisindedir.
Eserleri: ilk tarihi romanımız; CEZMİ
İlk edebi romanımız;İNTİBAH
Tiyatroları: Vatan yahut Silistre, Zavallı Çocuk, Gülnihal, Kara Bela, Celalettin Harzermşah
Eleştiri eserleri: Renan Müdaafanamesi, Tahrib-i Harabat (Ziya Paşa'ya karşı), İrfan Paşa'ya Mektup, Takip
Diğer eserleri: Kanije, Silistre Muhasarası, Osmanlı Tarihi, Büyük İslam Tarihi, Evrak-ı Perişan
İlk edebi romanımız;İNTİBAH
Tiyatroları: Vatan yahut Silistre, Zavallı Çocuk, Gülnihal, Kara Bela, Celalettin Harzermşah
Eleştiri eserleri: Renan Müdaafanamesi, Tahrib-i Harabat (Ziya Paşa'ya karşı), İrfan Paşa'ya Mektup, Takip
Diğer eserleri: Kanije, Silistre Muhasarası, Osmanlı Tarihi, Büyük İslam Tarihi, Evrak-ı Perişan
ZİYA PAŞA (1825–1880)
* İlk edebiyat tarihi taslağı sayılan "Harabat" adlı eserini yazmıştır.
* Halk şiirinin ve dilinin gerçek edebiyatımız olduğunu belirten "Şiir ve İnşaa"adlı makalesini yazmasına rağmen kendisi böyle davranmamıştır.
* Biçimce eski içerikçe yeni olmaya gayret göstermiştir.
* Terkib-i Bent, Terci-i Bent'i meşhurdur.
* Birçok dizesi halk arasında atasözü gibi kullanılmıştır.
* Halk şiirinin ve dilinin gerçek edebiyatımız olduğunu belirten "Şiir ve İnşaa"adlı makalesini yazmasına rağmen kendisi böyle davranmamıştır.
* Biçimce eski içerikçe yeni olmaya gayret göstermiştir.
* Terkib-i Bent, Terci-i Bent'i meşhurdur.
* Birçok dizesi halk arasında atasözü gibi kullanılmıştır.
Eserleri: Zafername, Harabat, Eş'ar-ı Ziya, Defter-i Amal, Terkib-i Bent, Terci-i Bent
AHMET MİTHAT EFENDİ (1844–1912)
* Halk için roman geleneğini benimsemiştir.
* Halkın anlayacağı bir dilde ve onları ilgilendiren konularda eserler vermiştir.
* İlk hikâye örneklerimizden biri sayılan :"Letaif-i Rivayet"i yazmıştır.
* Romantizmden etkilenmiştir.
* Halkın anlayacağı bir dilde ve onları ilgilendiren konularda eserler vermiştir.
* İlk hikâye örneklerimizden biri sayılan :"Letaif-i Rivayet"i yazmıştır.
* Romantizmden etkilenmiştir.
Eserleri: Hasan Mellah, Hüseyin Fellah, Felatun Bey ve Rakım Efendi, Yeryüzünde Bir Melek, Henüz On Yedi Yaşında.
ŞEMSETTİN SAMİ ( 1850–1904 )
* Devrinin en büyük dil bilgini sayılmıştır.
* İlk romanımız olan: Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat adlı eseri yazmıştır.
* Kamus-ı Türkî adlı sözlüğü yazmış.
* Kamus-ı Fransevi ve Kamus-ı Alam'ı yazmıştır.
* İlk romanımız olan: Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat adlı eseri yazmıştır.
* Kamus-ı Türkî adlı sözlüğü yazmış.
* Kamus-ı Fransevi ve Kamus-ı Alam'ı yazmıştır.
AHMET VEFİK PAŞA (1829-1892)
* Tiyatromuzun en büyük kilometre taşı sayılır.
* Bursa'da kendi adıyla tiyatro kurmuştur.
* Halkın tiyatroyu sevmesi için özellikle Moliere'den çeviriler yapmıştır.
* İnfial-i Aşk, Dudu Kuşlar, Zor Nikâh, Zoraki Tabip, Kadınlar Mektebi ,Şecere-i Türk eserlerinden bazılarıdır.
* Bursa'da kendi adıyla tiyatro kurmuştur.
* Halkın tiyatroyu sevmesi için özellikle Moliere'den çeviriler yapmıştır.
* İnfial-i Aşk, Dudu Kuşlar, Zor Nikâh, Zoraki Tabip, Kadınlar Mektebi ,Şecere-i Türk eserlerinden bazılarıdır.
RECAİZADE MAHMUT EKREM (1847- 1914)
* İlk realist romanımız olan: ARABA SEVDASI'nı yazmıştır.
* Tevfik Fikret'in akıl hocasıdır.
* Muallim Naci ile uzun yıllar süren "eski-yeni"kavgasında yeniyi savunmuştur.
* "Sanat sanat içindir ve kafiye kulak içindir". Görüşünü benimsemiştir.
* Oğlunun erken ölümü onu bireysel ve hüzünlü eserler vermeye zorlamıştır.
* "Her güzel şiirin konusudur"diyerek şiirin konu zenginliğine katkı yapmıştır.
* Muallim Naci'nin Zemzeme'sine karşılık DEMDEME adlı kitabı yazmıştır.
* Tiyatroları: Afife Anjelik, Çok Bilen Çok Yanılır, Vuslat
* Şiirleri: Zemzeme, Nağme-i Seher
* Talim-i Edebiyat adlı eseri onun edebiyata dair görüşleri içeren en önemli eseridir.
* Tevfik Fikret'in akıl hocasıdır.
* Muallim Naci ile uzun yıllar süren "eski-yeni"kavgasında yeniyi savunmuştur.
* "Sanat sanat içindir ve kafiye kulak içindir". Görüşünü benimsemiştir.
* Oğlunun erken ölümü onu bireysel ve hüzünlü eserler vermeye zorlamıştır.
* "Her güzel şiirin konusudur"diyerek şiirin konu zenginliğine katkı yapmıştır.
* Muallim Naci'nin Zemzeme'sine karşılık DEMDEME adlı kitabı yazmıştır.
* Tiyatroları: Afife Anjelik, Çok Bilen Çok Yanılır, Vuslat
* Şiirleri: Zemzeme, Nağme-i Seher
* Talim-i Edebiyat adlı eseri onun edebiyata dair görüşleri içeren en önemli eseridir.
ABDULHAK HAMİT TARHAN ( 1852–1937)
* Edebiyatımızın en bireysel şairlerindendir.
* Batılılaşma hareketinin asıl öncüsü olarak kabul gördüğü için kendisine "şairi azam"(büyük şair) lakabı verilmiştir.
* Gözlem ve izlenimleriyle şiir yazmıştır.
* Düşünen adamdan çok yapan adam özelliği taşımaktadır.
* Tiyatroları oynanmaya uygun değildir.(Macera-yı Aşk, Sabru Sebat, içli Kızlar, Finten, Nesteren, Liberte )
* Romantizmin etkisinde, metafizik konuları, ölüm, aşk gibi temalar içeren eserler vermiştir.
* Makber, Ölü, Bunlar O'dur, Hacle, Garam, İlham-ı Vatan şiir kitaplarıdır.
* Batılılaşma hareketinin asıl öncüsü olarak kabul gördüğü için kendisine "şairi azam"(büyük şair) lakabı verilmiştir.
* Gözlem ve izlenimleriyle şiir yazmıştır.
* Düşünen adamdan çok yapan adam özelliği taşımaktadır.
* Tiyatroları oynanmaya uygun değildir.(Macera-yı Aşk, Sabru Sebat, içli Kızlar, Finten, Nesteren, Liberte )
* Romantizmin etkisinde, metafizik konuları, ölüm, aşk gibi temalar içeren eserler vermiştir.
* Makber, Ölü, Bunlar O'dur, Hacle, Garam, İlham-ı Vatan şiir kitaplarıdır.
DÖNEMİN BAĞIMSIZLARI SAYILAN SANATÇILAR
MUALLİM NACİ (1850–1893)
* Recaizade Mahmut Ekrem'le eski- yeni kavgasında eski'yi savunmuştur.
* Batılı tarzda şiirler de yazmıştır.
* Dili ağırdır ;ancak başarılıdır.
* Eserleri: Ateşpare, Füruzan, Şerare (şiir)
Demdeme, Muallim (eleştiri)
Islahat-ı Edebiye (sözlük)
* Batılı tarzda şiirler de yazmıştır.
* Dili ağırdır ;ancak başarılıdır.
* Eserleri: Ateşpare, Füruzan, Şerare (şiir)
Demdeme, Muallim (eleştiri)
Islahat-ı Edebiye (sözlük)
NABİZADE NAZIM (1862–1893)
* İlk köy romanımız kabul edilen: Karabibik'i yazmıştır.
* Realizm, natüralizm'in öncülerinden sayılır.
* İlk psikolojik roman denemesi sayılan: Zehra'yı yazmıştır.
* Realizm, natüralizm'in öncülerinden sayılır.
* İlk psikolojik roman denemesi sayılan: Zehra'yı yazmıştır.
Kaynak:www.edebiyatdersi.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder